УДГАН Х.УЯНГА: ДАЛНЫ ЯСНААС ТУХАЙН АЙЛЫН ХАМАГ МЭДЭЭЛЛИЙГ УНШИЖ БОЛДОГ УЧРААС МЭДЭЭЛЛЭЭ АЛДАХГҮЙ ГЭСЭНДЭЭ ЦУУЛЖ ХАЯДАГ ЁСТОЙ БАЙЖ

Бичсэн:tonshuul
2015/08/29/, 14:33

Сүүлийн үед Монголд маш олон бөө төрөн гарч байгаа. Тэдний дунд чадалтай нь ч бий, эрдэм чадал дутмаг нь ч бий. Харин Хүүхэнхүүгийн Уянга хэмээгч энэ бүсгүй удам дамжсан бариач гэдгээрээ, мөн уламжлал нь хэдийнээ алдаршсан Далны ясаар дом хийдэгээрээ бусдаасаа ялгарч байгаа аж. Тэрээр энэ талаарх эрдэм мэдлэгээ манай уншигчидтай хуваалцахыг хүссэн юм.

-Юуны өмнө та өөрийгөө манай уншигчдад танилцуулахгүй юу?
-Намайг Хүүхэнхүүгийн Уянга гэдэг. Онгод тэнгэрээс хайрласан нэрийг маань Ачиймаа удган гэдэг. Онгод дээдсээ хүлээж авснаас хойш дөрвөн жил гаруй болж байна. Өнгөрсөн хугацаанд онгод дээдсээсээ маш олон зүйлийг сурч, түүний дээр мөнх тэнгэрээс өгөх олон арван өгөгдлийг би болон гэр бүлийн маань хүн бид хоёр дээдсүүдийнхээ дэмээр олон түмэндээ шид буянаа түгээгээд явж байна. Сүүлийн үед "Дал тайлах” дом шившлэгийн үйлийг ихэд түлхүү судалж, хийж байна.

-Тэгэхээр та энэ "дал тайлах” дом шившлэгийнхээ тухай манай уншигчдад дэлгэрэнгүй ярьж өгөөч?
-"Дал тайлах” домыг сүүлийн нэг жилийн хугацаанд маш идэвхтэй хийж байна. Хүмүүсийн яриа болон дам сонссоноор бол ”Дал” шатааж мэргэ тавьдаг гэдэг. Харин миний хувьд намайг зорьж "Дал тайлуулахаар” ирсэн хүний авчирсан "Дал”-ыг шатаалгүйгээр дээрээс ирсэн өгөгдлөөр уншиж заслыг нь хийж өгдөг. Тэр далан дээр нь тухайн хүний бүхий л мэдээлэл, засал зэрэг нь гараад ирдэг. Ингээд өгөгдлийн дагуу заслыг хийж тухайн "Дал”-ыг дом болгон засал хийлгэсэн хүнд буцааж өгдөг. Хүний амьдрал ахуйд тохиолддог болох болохгүй, сайн сайхан, эрээн бараантай талууд, ханийн заяа, өвчин зовлон, хүүхэд тогтох, тогтохгүй байх гээд маш олон асуудлууд далан дээр төгс гарч ирдэг, эргээд засал нь ч тодорхой байдаг. Ер нь "Далны дом” заслыг мэргэний толгой дээд гэсэн байдаг юм байна лээ, үүнийг дээдсүүд маань ч хэлдэг, мөн ном сонин дээр тэгэж бичсэн байсан.

-Далаар мэргэлж байна гэж сүүлийн үед ер сонсоогүй шүү. Харин тиймэрхүү уламжлал бол байдаг. Энэ тухайд?
-Манай монголчууд маш эртнээс "Дал”-аар мэргэлэх, домнох аргыг ахуй амьдралдаа хэрэглэсээр ирсэн түүхтэй. "Дал”-ыг шатаалгүйгээр мэргэлж байсан. Бүр Хүн гүрний үед яг энэ аргаар дом, шившлэг хийж, элдэв бузар муухайг хүртэл дардаг байсан юм байна лээ. Тэгэхээр би улаач хүнийхээ хувьд энэ өгөгдлийг (өвөг онгод) дээдсээс хүлээж аваад "Дал”-ны талаар бага сага мэдээлэлтэй болсон. Жил гаруй хугацаанд хорь гаруй хүнд "Дал тайлах” үйлээр дом засал хийсэн байна. Өнгөрсөн хугацаанд далаар дом хийлгэсэн хүмүүсийнхээ үр дүнг давхар хянаж, ажиглаж байлаа. Үр дүнгийн хувьд үнэхээр гайхалтай, хурдан нөлөөлж байгааг өөрийн нүдээр харж мэдрээд, өөрөө ч ихэд гайхаж байлаа. Тийм ч учраас олон хүнд энэ мэдээллийг хүргэж, тэр дундаа Монгол түмэндээ түгээх ёстой гэдгийг улам ихээр ойлгосон юм.

Хүн гүрний үеэс уламжлалтай "Дал”-ны дом маань өнөөдөр яагаад орхигдсон байна вэ? гэвэл Манжууд Монгол улсыг маань өөрсдийн бүрэн эрхшээлд байлгахын тулд бидний түүх соёлыг үгүй хийхээр шийдсэн. Тэр дунд нь увидас, дом шившлэг хүртэл багтаж байлаа. Устгахын тулд маш сайн судалсан байгаа юм. Хүн гүрнээс 17-р зуун хүртэл энэхүү "Дал тайлах” дом уламжлагдсаар байсан. "Дал тайлах” дом маш хүчтэй засал учраас янз бүрийн арга хэрэглэж манжууд өөрсдөө хүртэл тайлуулж, явсан байдаг. Ингээд "Дал”-аар дом хийдэг, "Дал” тайлдаг хүмүүсийг устгаж байсан гэх түүхийг дээдсүүд маань хэлж байсан удаатай.

-Тэгэхээр "Дал тайлах” дом Манжийн үеэс устсан гэсэн үг үү? Энэ мэдээллийг та онгодоосоо авсан уу?
-Тийм ээ, би бүх мэдээллээ онгод дээдсээсээ л авдаг. Монголчууд бид эртнээс нааш "Дал”-ны ясыг хаядаггүй, хаях бол цуулж хаядаг гэдэг шүү дээ. Энэ нь ямар учиртай вэ? гэхээр "Дал”-ны яснаас тухайн хүн хийгээд, гэр бүлийн бүхий л талын мэдээлэлийг бүрэн унших боломжтой учраас цуулж хаядаг байжээ. Бид өнгөрсөн түүхийн уламжлалаа гээсэн, мэдэхгүйд л байгаа хэрэг. Дээхэн үед бол дом шидтэй хүмүүс их байсан. Тэр хэрээрээ ч ёс жаяг ч дагаад нарийн байжээ. Даланд маш агуу хүч, эрчим бий. Энэ "Дал”-ны гайхамшгийг эргээд мэдэх, амьдралдаа ашиглах аргыг өвөг дээдсүүд минь улаач биднээр дамжуулан мэдүүлэхийг хүсч байна. Тэр цаг ч ирсэн.

Яахав хүний амьдрал арван хуруу тэгш заяадаггүй гэдэг үг байдаг ч гэлээ заавал ямар нэг зүйлд зовж, сэтгэл ханамжгүй амьдрах ёстой гэсэн үг биш шүү дээ. Хүн сэтгэл санаа өөдрөг, амар тайван амьдрах боломжтой. Үүний тулд ноён нуруу тэгш, хийморь сүлд өөдөө байх буюу биеийн эрчим, энерги бүтэн байх ёстой гэж боддог. Хүн бүрт өөрийг нь харсан тэнгэр гэж байдаг. Энэ нь одоогийн бидний яриагаар бол "Ноён нуруу” л байх даа.

-Хамгийн анхны дал тайлж дом хийсэн заслаасаа хуваалцахгүй юу?
-Дээдсийн маань буултанд нэг эмэгтэй ирж засал хийлгэхээр болоод, юу бэлдэж ирэх вэ? гэтэл хонины баруун талын хаа "Дал” дөрвөн өндөр чанаж бэлдээд ирээрэй гэсэн юм. Тэгээд дээдэс бууж, энэ цагаас эхлэн миний улаач "Дал”-ыг төгс уншдаг боллоо гэж хэлсэн. Дээдсийг мордсоны дараа би ч их гайхаж, яаж унших юм бол гэж бодож байлаа. Нөгөө эмэгтэй маань ч "Дал”-аа өөрөө хөндөж махыг нь хуулсаны дараа ясыг нь уншуулах гэж надад өгсөн. Ингээд л уншсан. Бүх мэдээлэл маш тодорхой гарч ирсэн. Ажил үйл нь юунаас болоод бүтэлгүйтээд байгаа, урьд өмнө нь хүн гомдоосон, амьдралд нь тохиолдсон онцгой зүйлс, бүр үр хөндүүлсэн нь хүртэл гарч байсан. Тэр эгчид бүх мэдээллийг хэлж өгөхөд бүр гайхаад уйлж байсан даа. Би ч өөрөө ямар гайхалтай юм бэ гээд тухайн үедээ итгэж ч чадахгүй байлаа. Засах арга барил хүн хүн дээр өөр өөр байдаг. "Дал”-ны ясан дээр ирээдүйд болох гэнэтийн осол эндэгдэл ч маш тод гарч ирдэг гэдгээрээ онцлогтой. Засал хийсний дараа "Дал”-ны ясыг хадаганд боож тухайн хүнд нь дом болгоод буцааж өгдөг. Тэр хүн хүссэн үедээ дом шингэсэн "Дал”-аараа тэргэл сар, ургах нарандаа, одон мичидээс ч эрчим хүчээ дуудаж болдог. Монголчууд бид энгийн үндэстэн биш шүү гэдгийг Монгол хүн бүр мэдэрч, өвөг дээдэс, үүх түүхээрээ бахархаж омогших ёстой.

-Дал буруу унших гэж байх уу?
-Боломжгүй. Яагаад гэвэл тухайн "Дал”-ыг уншиж байгаа улаач ирж буй мэдээлэлд бүрэн итгэж, өгөгдөлд ч бүрэн итгэлтэй байх ёстой байдаг. Түүнээс "Дал”-н дээр буруу мэдээлэл гарна гэж байхгүй. Ямар ч зүйлийг эргэлзсэн байдлаар хийж болохгүй. Хийж буй үйлдээ улаач бүрэн итгэлтэй байх ёстой.
-Та өөрийн удам угсааны талаар ярихгүй юу. Танай удамд далд увидастай хүн байв уу?
-Миний ээжийн аав буюу миний өвөөгийн эмээ удган хүн байсан. Мөн ээжийн ээж буюу эмээ маань чулуу татдаг, ер нь далд мэдрэмжтэй хүн байсан. Харин эмэг эх минь жинхэнэ гартаа ид шидтэй гэгддэг домч бариач хүн байсан гэдэг. Хүүхэд буруу байрласан эхийн хэвлийн гаднаас байрлалыг зөв болгох зэргээр эмэгтэйчүүд талдаа бүр ч илүү чадвартай байсан юм гэнэ лээ.
Миний хувьд одоо бодоход багадаа хий юм үзэж хардаг, үүндээ өөрөө итгэхгүй тоглоом мэт боддог байлаа. Гэтэл жинхэнэ өгөгдлүүд байсан юм билээ. Өөрт төрдөг байсан тэр мэдрэмжүүдээ үгээр тайлбарлаж хэлэхийн аргагүй их сонин мэдрэмж төрдөг байсан. Бусдын эрчмийг мэдрэх, зүүдээрээ мэдээлэл авах ч гэдэг юм уу, бусад бөө нарт ч иймэрхүү мэдрэмж төрдөг байх.

-Та өөрийгөө бөө болно гэдгийг хэрхэн мэдэрч, хүлээж авч байсан бэ?
-Өө бас л өвдсөөн, хоёр гурван сар хэвтэрт ортлоо ямар ч онош тогтоогддоггүй, сүүлдээ үзэж хардаг хүн дээр очъё гэж бодоод Золзаяа гэх удган эмэгтэй дээр очиж өөрийгөө бөө болох ёстойг мэдсэн. Тэр хүнд одоо ч баярлаж талархаж явдаг. Маш их шахаанд орж өмсгөл, зүүсгэл нь бэлэн болоогүй байхад онгод дээдэс маань дайраад ороод ирсэн. Хийх үйл нь их шахуу болохоор тэгсэн ч юм уу даа гэж одоо боддог. Одоо бол тухайн үеийн мэдрэмжийг үгээр илэрхийлж чадахгүй нь. Аймшигтай гэх үү, гайхалтай гэх үү. Дээдсээ буулгаад долоо хонов уу, үгүй юу олон хэцүү бэрх асуудлууд өргөс авсан мэт л алга болж байсныг тод санаж байна. Дээдэс маань энэ хөрстөд буусан цагаасаа эхлээд л хүнд бариа хийгээд эхэлсэн.

Бөө хүний бариа гэдэг нь ердийн бариа биш, эрчим хүч энергийн бариа болоод явчихаж байгаа юм. Дээрээс өгсөн өгөгдлийн дагуу зургаа дахь мэдрэхүйгээрээ мэдэрч барьж байна гэсэн үг. Удмаасаа ялгараад тамгалагдчихсан хүн л улаач болдог. Монгол хүн бүр тэнгэрийн тамгатай хөх толботой төрдөг ч гэсэн Бөөгийн талаар дэлгэрэнгүй ярихаар үлгэрийн ч юм шиг, ид шидийн бүр эсвэл худлаа яриад ч байгаа юм шиг хүмүүст санагддаг байх. Үнэн хэрэгтээ бөөгийн ертөнцийн бүх зүйл жинхэнэ үнэн гэдгийг л хүмүүст ойлгуулмаар байна.

-Жинхэнэ бөө хүнийг эмчилдэг, хуурамч бөө ярихаас илүүг хийж чадахгүй гэдэг. Энэ үнэн үү. Маш сайн ярьдаг, хэлдэг. Тэгсэн ч засал нь үйлчилсэн үгүй нь ч мэдэгддэггүй маш олон бөө нар байна шүү дээ?
-Би бусдыг мэдэхгүй учраас бусад бөө улаач нарын талаар ярьж чадахгүй шүү дээ. Би өөрийгөө, өөрийнхөө хийсэн зүйлийг сайн мэдэх тул өөрийн талаар ярьсан нь дээр байхаа. Өөрийнхөө онгод дээдсээ буулгаад л шууд бариа хийж эхэлсэн. Олон ч хүнд бариа хийсэн дээ. Эмнэлгээс онош нь тогтоогдохгүй эсвэл эмчилгээ нь таарахгүй, эмчилгээгүй болсон хүмүүс ч ирж бариулж эдгэрлийг олж, оношоо тогтоолгож байсан. Энэ дунд хавдартай хүмүүс ч байсан. 2012 оны хавар нэг ахыг барьж оношийг нь тогтоож байлаа. Тэр хүн оношоо зөв тогтоолгож чадалгүй эмчилгээ хийлгэж хугацаа их алдсан байсан. Миний хэлсэн онош сүүлд нь эмнэлгээр хүртэл баталгаажсан. Эмчилгээгүй гэсэн оноштой олон хүн, хүүхэд надаар бариулаад одоо ажлаа хийгээд, тоглож наадаад явж л байгаа.

Тэгэхээр миний зүгээс бидний энэ амьдарч байгаа эрин үе бол арга билэгийн үе юм шүү гэдгийг л онцолмоор байна. Нэгэнт хийж чадаж байгаа зүйлсээ бусдад түгээх хэрэгтэй. Олон олон хүнд тусалмаар байна. Үүнийг ч өвөг дээдсүүд минь хүсч, ярьж байна. Арвин дүүрэн чадал байдаг, увидас байдаг үүнийгээ бусдад түгээхгүй юм бол хий хоосон ярьж суугаад яах вэ дээ гэдгийг л өвөг дээдсүүд маань бидэнд хэлээд байгаа юм. Тиймээс өнөөдөр тантай ярилцаад сууж байна. Би бөө, удган гээд худал хийрхэж, өөрийгөө магтахдаа бус зөв мэдээллийг бусдад хүргэх, дээдсийн талаарх үнэн зөв ойлголтыг хүмүүст түгээх хэрэгтэй байгаа юм. Улаач хүн онгод дээдсээсээ авсан үүрэг даалгаварыг л түмэндээ түгээдэг.

Хүнд үйлийн үр гэж байдаг. Үйлийн үр нь хожим өөрт нь эргээд заавал тусдаг учиртай. Тэнгэрийн өвөг дээдсийн, тэр агуу хүчин чадал, онгод бидэнд буух гэж маш их хүч, маш их үелзлийг давж ирдэг. Тэгээд ганцхан буултандаа орж ирдэг. Тиймээс тэнгэрийн үйлээр хамаагүй тоглож болдоггүй юм. Тийм ч учраас улаач хүн машид хариуцлагатай байх ёстой.

-Бөө нарын асуудал сүүлийн жилүүдэд их сөргөөр яригдаж байгаа шүү дээ. Маш их мөнгө авдаг, хуурамч бөө төрүүлдэг, хуурч мэхэлдэг ... гээд л?
-Хуурамч бөө, жинхэнэ бөө гэдгийг цаг хугацаа л шалгана гэж боддог. Цагийн эрхээр шигшигдээд л тунараад л үлдэх байх. Бөө хүн болох, болохгүйг шууд хэлчихдэгээрээ зарим хүмүүст төвөгтэй байдаг байх. Бөө хүн гэдэг чинь тэнгэрээс ирсэн өгөгдлийг л газарт буулгадаг хүн шүү дээ. Дээрээс ямар ч өгөгдөл ирэхгүй, ямар ч мэдрэмж төрөхгүй байгаа бол өөрийгөө бөө гэж дэвэргэх хэрэггүй. Эд мөнгөний шуналтай бөө байдаг бол тэнгэрийн үйлээр ингэж тоглож болохгүй л байх.

-Та одоо Сэлэнгэ аймагт амьдарч байгаа гэсэн байх аа. Тэнд нэг том засал хийсэн гэсэн?
-Тиймээ. Уг нь би унаган хотынх, бүр хотын төвийн хүн. Дээдсүүд маань баруун тийш нүүгээрэй гэдэг байсан юм. Сэлэнгэ нутгаас ирсэн ах эгч хоёр надаар үйл хийлгээд манай нутаг сайхан, Сэлэнгэ рүү нүүвэл яасан юм гэсэн нь ч таарсан уу тэгээд л гэр бүлээрээ энэ нутагт нүүж ирсэн дээ. Сэлэнгэ нутгийн маань уул ус, хүн ард нь ч сайхан тосч авсан. Эндээ ирээд мөн л хүн зоныхоо төлөө үйлээ хийгээд, дэм тусаа хүргээд явж байна даа. Ирсэн даруйдаа ээж модны харалдаа замын осол гарч, хүний амь эрсддэг газрыг тайтгаруулж, аргадах үйл хийгээд л эхэлсэн дээ. Энэ нутагтаа нүүж ирэхэд тусалсан ах эгч хоёртоо баярлаж талархдаг даа.

-Танд шавь байгаа юу?
-Миний шавь ч гэж юу байх вэ дээ, өвөг дээдсийнхээ өгөгдлөөр л явж байгаа хэд гурав байгаа. Би болон гэр бүлийн маань хүн бид хоёр суралцсаар явж байна. Тэнгэрийн үйлийг сөрөх, заах эрх бидэнд байхгүй. Шавь босгох үйлийг ч дээрээс л заадаг.

-Таны сэтгэлийг өнөөдөр маш ихээр зовоож байгаа зүйл гэвэл?
-Манайд архидалт арай л хэтэрхий их газар авчээ. "Дал тайлж” домнох шидээс гадна, дээдэс минь архинаас гаргах шидийг надад өгсөн. Яагаад хүмүүс архи уугаад байдаг юм бэ. Архи гэдэг чинь амт, чанарын хувьд ч тийм сайхан зүйл биш шүү дээ. Тэр гашуун ундааг уугаад мансуурах нь л чухал юм шиг. Архи уух маш олон шалтгаан хэлж болно. Уусныхаа дараа гэмшдэг ч хүн байна. Гэмшдэггүй ч хүн байна. Хамгийн гол нь архинаас гарахыг чин сэтгэлээсээ хүсч байгаа хүмүүст туслах шид гэж бий. Хүмүүс бөөгийн арга засал, шившлэгээр архинаас гарсан хүн хэсэг хугацаанд архи огт уухгүй байж байгаад гэнэт бүр өмнөхөөсөө ч илүү ууж эхэлдэг гэж ярьдаг юм билээ. Ийм зүйл огт байхгүй. Чин сэтгэл байхад архинаас гарч болдог юм. Домын аргаар архинаас гаргаж байгаа болохоор тэр хүн маань өөрөө чин сэтгэлээсээ л хүсэх ёстой. Энэ чинь нэг ёсондоо дэв болсон гэсэн үг л дээ. Буруу газар, буруу хүнтэй хамт архи уух, амсах зэрэг олон шалтгаанаас үүдээд хүн дэвтэж болдог. Өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд би архинаас гаргах заслыг хийж эхэлсэн. Хүн өөрөө чин сэтгэлээсээ хүсэхгүй бол энэ шид нөлөө үзүүлдэггүй юм.

-Бидний ярилцлага энд хүрээд өндөрлөж байна?
-Хүн үйлийн үрээрээ ч юм уу эсвэл энерги алдсанаасаа болж өвдөж, янз бүрийн асуудалтай тулгардаг. Тэгэхээр миний хувьд өөртөө дээд тэнгэрээс оноогдсон үүргийн дагуу олон хүнд туслахыг хүсч байна. Бас Монголчуудыгаа бөөгийн талаар илүү зөв, эерэг мэдээлэлтэй байгаасай гэж хүсч байна даа. Эцэст нь тэнгэрт тэтгэгдэж газарт ивээгдсэн миний Монголчууд мөнхөд мандан бадраг гэж ерөөе.

Төстэй мэдээллүүд

Бөө нарыг хэн хэрхэн шийтгэдэг вэ?

2015/06/11, 13:41

Женнифер Лопез: 40 гарсан би 24-тэй бүсгүйтэй зэрэгцээд зогсоход ялгарахгүй

2015/04/15, 17:25

Гэрлэхээсээ өмнө ганц бие бүсгүйчүүдийн хийж үзсэн байх 8 зүйл

2015/04/03, 10:22

Ё.Батжаргал: Эхийнхээ хэвлийд гурван жил тээгдсэн гэхээр хүмүүс итгэдэггүй юм

2015/03/09, 11:29

Сэтгэгдэл

АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд www.CHUHAM.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Унэхээр сайн узээд монгоний толоо биш хуний толоо сэтгэлтэй байгаарай.Амжилт хусье.Зовсон хумуус л боо мэргэч тологч лам нар дээр очдог.

2018/08/31, 00:18

2018/08/31, 10:03

Узмэрчид их сонин шуу.Узуулэхээр сужгээрээ л гэдэг.Орохоор ширээн дээрээ багсайсан 20000тын дэвсгэрт тавьсан байдаг.Тэгээд узуулэхэжр еронхий юм хэлдэг.Одорт 20 хун 20000аар узэхэд л цэвэр 400000 тогрог, дээр нь засал хийнэ.Тэд ямар их монго олдын?Хунд буян уйлдээд бгаамуу?хуний зовлонгоор тоглоод бгаамуу?

2018/08/31, 10:08

Манай улсад хөдөлмөр эрхэлж буй гадаад иргэдийн 67,1 хувь нь БНХАУ-ынх байна

22 | 0 | 2019/07/18, 16:43

Агаарын бохирдлыг бууруулж иргэдээ хямд орон сууцаар хангах бодлогын хэрэгжилт ямар байна вэ?

24 | 0 | 2019/07/18, 16:32

Byambaa Dance Studio: Бүжгийн сургалтандаа урьж байна

16 | 0 | 2019/07/18, 15:00

“IT park”-ын захирлыг мерит зарчмаар томилох ёстой

13 | 0 | 2019/07/18, 14:15

ЯДАРГАА ТАЙЛАХ АРГУУД

15 | 0 | 2019/07/18, 14:03

Бөхийн эхнэрийн зовлон

32 | 0 | 2019/07/17, 17:22

Нэгдүгээр сургуулийн захирлын ялыг хэвээр үлдээжээ

18 | 0 | 2019/07/17, 14:48

Амрыг бодож, аяыг дагадаг Ерөнхийлөгчийн үед төр ялзардаг жамтай

23 | 0 | 2019/07/17, 13:52

Зээлийн хүү дэлхийн улс орнуудад ямар байдаг вэ?

13 | 0 | 2019/07/17, 12:56

Танилц: “ТОСК” ТӨҮГ-ын ерөнхий захирал асан А.Гантулгын төсвийн мөнгөөр тансагласан байдал

41 | 0 | 2019/07/17, 11:30

Аварга цолыг тэрбум төгрөгийн найраагаар авсан гэх яриа яагаад гарав?

107 | 0 | 2019/07/16, 11:03

МАНДАХ ТӨРИЙН МАЛГАЙГҮЙ ЕРӨНХИЙЛӨГЧ

45 | 0 | 2019/07/16, 10:46

Дипломат дархлаагаа хэтрүүлэгчид

74 | 0 | 2019/07/16, 09:51

Ерөнхийлөгч 76 гишүүнийг 108, хугацааг 5 жил болгох санал хүргүүлжээ

19 | 0 | 2019/07/16, 09:40

Барилгын компаниуд шалгалтад бүдрэв

33 | 0 | 2019/07/16, 09:22

Л.Өнөрчимэг: Ерөнхийлөгч өө! Гавьяатыг минь өгөөч, гуйж байна...

47 | 0 | 2019/07/16, 09:14

Наадмаар 30 хүүхэд мориноос унажээ

28 | 0 | 2019/07/15, 14:35

Колонийн сэтгэлгээ

57 | 0 | 2019/07/15, 13:56

Тосонцэнгэл-Улиастай чиглэлийн замыг хаана

32 | 0 | 2019/07/12, 17:38

Таван бөх УЛСЫН НАЧИН цолны болзол хангалаа

37 | 0 | 2019/07/12, 17:02

Гол, усны аюулаас сэрэмжлүүлж байна

20 | 0 | 2019/07/12, 16:39

Засгийн газрын удирдлагууд Хөдөлмөрийн баатарт хүндэтгэл үзүүллээ

46 | 0 | 2019/07/12, 16:37

Гарал үүсэл нь тодорхойгүй хүнсний бүтээгдэхүүн авахгүй байхыг анхааруулж байна

25 | 0 | 2019/07/12, 16:14

Түрүүлсэн бөх эрдэнийн цомтой, тансаг машинтай болно

34 | 0 | 2019/07/12, 15:50

Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх соёолонгийн түрүү авсан галаар зочлов

54 | 0 | 2019/07/12, 15:26

Дүүрэн зорчигчтой Дарханы тендерийн автобус тормосгүй явсны улмаас аваар хийлээ, АТҮТ ажлаа хийе!!!

90 | 0 | 2019/07/10, 16:36

Монголд ядуурлыг дийлэх юу ч алга

63 | 0 | 2019/07/10, 15:46

Б.Хурц: Намайг яллавал бүх юмыг чинь дэлгэнэ шүү

167 | 3 | 2019/07/10, 15:43

Нэр бүхий арван газар нутгийг улсын тусгай хамгаалалтад авлаа

29 | 0 | 2019/07/10, 14:59

Наадмаар худалдаа, үйлчилгээ үзүүлэхэд хориглох зүйлс

22 | 0 | 2019/07/10, 14:34

Голомт банкны “Орхон” салбарын 20 жилийн ой тохиолоо

26 | 0 | 2019/07/10, 13:21

Гаж тогтолцооны төгсгөл болоод шинэ эриний эхлэл

30 | 0 | 2019/07/10, 11:51

Цагдаагийн хүрээний байгууллагын бие бүрэлдэхүүн өндөржүүлсэн бэлэн байдалд шилжлээ

33 | 0 | 2019/07/10, 10:54

Өнөөдөр Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр

25 | 0 | 2019/07/10, 10:48

С.Эрдэнэ УИХ-ын гишүүнийг эргүүлэн татдаг хууль санаачилжээ

24 | 0 | 2019/07/09, 13:13

Баярын жаран хоног /Шүүмж/

49 | 0 | 2019/07/09, 12:22

Хурдан морь унаач хүүхдүүдийг бүртгэж байна

25 | 0 | 2019/07/09, 10:55

News Front: Монголчуудад хүний ёсоор талархаж байна

43 | 0 | 2019/07/09, 10:52

Димаш Кудайберген Б.Халиунтай уулзахыг хүсчээ

53 | 0 | 2019/07/08, 16:04

ОУХМ Б.Мөнхзаяа олимпд оролцох эрхээ авлаа

25 | 0 | 2019/07/08, 15:56

Энэ жилээс түрүү бөхөд машин бэлэглэхгүй

37 | 0 | 2019/07/08, 13:37

“500 саяыг намдаа өгч дарга болсон” гэгддэг Т.Мөнхсайхан Нэгдүгээр эмнэлгийг УДИРДАНА

158 | 0 | 2019/07/08, 13:21

Тэрбумын хадгаламжтай Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх ногдол ашгаа авахыг хүссэн иргэнийг цагдаагаар шалгуулна гэжээ

84 | 0 | 2019/07/08, 13:07

Цэвэрлэгээний зориулалтын машинууд үйлчилгээнд гарч байна

39 | 0 | 2019/07/08, 12:04

"Наадам"-ын ёс зүй ба Улаанбаатар хотыг аврах

34 | 0 | 2019/07/08, 11:59

Санхүүгийн зохицуулах хорооны хариуцлагагүй мэдэгдэл унаач хүүхдийн эрхийг зөрчиж байна

34 | 0 | 2019/07/08, 11:54

Баяр наадмаар хориглох үйлчилгээ

26 | 0 | 2019/07/08, 11:43

МАН-ын улс төрийн ирэх 20 жилийн гол тоглогчид өнөөдөр тодорно

41 | 0 | 2019/07/08, 10:59

Баяраар авдаг баахан хордлого...

26 | 0 | 2019/07/08, 10:21

Хамарын хийд орчмын газрын асуудлыг Захиргааны хэргийн шүүх шийдэхээр боллоо

30 | 0 | 2019/07/06, 12:06

Жоомнуудыг химийн хороор устгах боломжгүй болсныг эрдэмтэд туршилтаар тогтоожээ

24 | 0 | 2019/07/06, 11:31

Гэр хорооллын 206 өрхийг инженерийн шугамтай холбоно

30 | 0 | 2019/07/06, 11:03

Сонсголонгийн гүүрний барилгын ажлыг дуусгаж, хөдөлгөөнийг нээлээ

21 | 0 | 2019/07/06, 10:41

ТОЙМ.УИХ-ын хаврын чуулган хаалтаа хийж, ээлжит бус чуулганы нээлт болов

34 | 0 | 2019/07/06, 09:31

Билгэ хааны алтан титэм

38 | 1 | 2019/07/06, 09:21

ЗАВХАН АЙМГИЙН ХОТ ХООРОНД ЯВДАГ АВТОБУСНУУД ГОЛ УС БУЗАРЛАЖ БАЙНА УУ

53 | 0 | 2019/07/05, 17:58

Д.Дорлигжав: Өөрийгөө цэнэглэдэг цахилгаан дроныг дэлхийд анх удаа туршина

35 | 0 | 2019/07/05, 17:11

BAABAR.MN ХОРИГЛОСОН НИЙТЛЭЛ

35 | 0 | 2019/07/05, 17:01

ХЭЗЭЭ Ч МӨХӨХГҮЙ ОРНУУДЫГ МОНГОЛ УЛС ТЭРГҮҮЛЖЭЭ

54 | 0 | 2019/07/05, 16:42

“Харш”-ийн Бааскад ‘Гавьяат’ хүртээх цаг нь болжээ

36 | 0 | 2019/07/05, 16:26

Ургамлын харшилтай хүн өндөг, самар, шувууны мах хэрэглэж болохгүй

39 | 0 | 2019/07/05, 15:17

М.Энхсайхан АН дахь “овгийн сэтгэлгээ”-г шүүмжлэв үү

35 | 0 | 2019/07/05, 14:54

Шүүгчдийн авлигыг зуучилсан Өмгөөлөгчдийн холбооны тэргүүн асан хэн бэ

60 | 0 | 2019/07/05, 14:04

Сошиалд соёлтой байж сурахсан

24 | 0 | 2019/07/05, 13:34

О.Гэрэлт-Од: Жинхэнэ ЖДҮ-чид дахиад л шилний цаанаас чихэр долоогоод хоцрох нь

30 | 0 | 2019/07/05, 13:15

Орон нутгийн төсвөөр хийгдэж байсан Дорнод аймгийн Хэрлэн суманд дахь "хиймэл нуур" намаг болон хувирчээ

25 | 0 | 2019/07/05, 11:52

Хороон дарга нарын хуссан “ЖДҮ”-ийн зээл

49 | 0 | 2019/07/05, 11:24

“Саарал жагсаалт”-ын тухай хэн, юу хэлэв?

40 | 0 | 2019/07/05, 11:04

Хоёр шүүгчийг сар хорихоор болжээ

26 | 0 | 2019/07/05, 10:36

“Дээлтэй Монгол наадам” зохион байгуулна

25 | 0 | 2019/07/05, 09:54

Монголчуудын хийсэн цахилгаан машин Хятадад бараг хоёр дахин хямд үнээр зарагдаж байна

34 | 0 | 2019/07/05, 09:41

Тангаргаа тонгорог болгосон ШҮҮГЧИД ба шүүх засаглалын ҮНЭН ТӨРХ

31 | 0 | 2019/07/05, 09:19

встралийн хэрэглэгчдийн эрхийг хамгаалах газар Самсунгийг худал сурталчилгаа явуулсанд буруутгажээ

28 | 0 | 2019/07/04, 17:30

Оны сүүлээр АНУ, БНХАУ тохиролцоонд хүрч магадгүй

25 | 0 | 2019/07/04, 17:10

Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж чадахгүй бол бидний хохь

27 | 0 | 2019/07/04, 15:28

МҮБХ-ООС МЭДЭГДЭЛ ГАРГАЖЭЭ

41 | 0 | 2019/07/04, 14:55

Ж.Батзандангийн контрбандчин ах Ж.Баатарчулуунд хариуцлага тооцохгүй толгойг нь илээд өнгөрөх үү сайд аа?

42 | 0 | 2019/07/04, 13:44

Африк шиг бүү хөгж-Түүхэн сургамж

25 | 0 | 2019/07/04, 13:20

С.БАЯР: ЭНЭ УЛСЫН ЕРӨНХИЙ САЙД ЯВСАН ХОЁР ЭР ШӨНӨ ДӨЛӨӨР ШОРОНГИЙН ХҮЙТЭН ХОНГИЛД БАРАА БАРААГАА ХАРАХ ТАВИЛАНТАЙ БАЙЖ

60 | 0 | 2019/07/04, 12:28

Хараагүй иргэдийн аюулгүй зорчих эрхийг зөрчжээ

27 | 0 | 2019/07/04, 12:18

Хятадын нүдээр Монгол үнэндээ ямар улс вэ-1

60994 | 56 | 2017/03/07, 10:00

Гулгаа массажийг сурвалжилсан нь

51509 | 14326 | 2015/02/13, 14:34

Дэлхийн хамгийн алдартай 10 романтик зураг

41022 | 7080 | 2015/03/06, 10:19

Ким Жон Уны тухай 17 баримт

40534 | 15701 | 2015/05/15, 12:11

МАН-ынхаан, Эрдэнэтийн газрын захирлын албаны ханшийг сонирхъё

36167 | 12 | 2018/06/08, 11:35

Сар шинийн барилдаанд Ч.Санжаадамба түрүүлж, М.Өсөхбаяр үзүүрлэлээ

30097 | 8920 | 2015/02/18, 21:47

Хийжүүлсэн ундаа эрүүл мэндийн дайсан

24804 | 6842 | 2015/02/13, 14:48

Сонирхлын зурхай 12 орд

22410 | 4185 | 2015/04/06, 12:35

Монгол бичиг сурах амархан

12698 | 0 | 2015/09/10, 19:58

“Сод Монгол” группийнхэн хорооны цагдаатай нийлж хэвлэл мэдээллийн редакци руу халджээ

10607 | 11 | 2018/01/26, 23:22

Оюутан цэрэг хөтөлбөрийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлнэ

10413 | 733 | 2015/03/03, 12:29

Хонины нэхий элдэх үйлдвэрлэл амжилттай өрнөж байна

9634 | 11 | 2016/09/22, 09:18

Элэгний эм ОНИГОО

9577 | 123 | 2015/02/10, 10:04

Усны бохирдол болон хомсдол хаа сайгүй хурцдаж эхэлжээ. Монголд ч адилхан

9098 | 4 | 2015/03/25, 11:01

Анх удаагаа л анусандаа хийлгэсэн юмаа

8981 | 1776 | 2015/04/16, 10:44

Секси Монгол охидын сельфи

8929 | 1 | 2015/03/22, 17:37

Дэлхийн хамгийн загварлаг бөгөөд хачирхалтай гуталнууд

8750 | 1900 | 2015/04/18, 15:43

Улаанбурхан өвчний улмаас зарим эмнэлэг хөл хорио тогтоолоо

7386 | 1112 | 2015/04/02, 09:04

Д.Ичинноров: Бид өвчтөнүүдэд чирэгдэлгүй, чанартай үйлчилгээ үзүүлэх ёстой

7342 | 1344 | 2015/05/15, 10:59

Хорьдол Сарьдагийн ноён оргил Дэлгэрхаан уул "Кайлас уул" шиг ...

7327 | 1 | 2017/03/10, 15:50

Ардын бор эмчилгээ

7268 | 1 | 2015/09/07, 15:48

Чамд дурласан залуугийн 20 шинж

7238 | 0 | 2015/03/19, 14:16

"Цагаан Сар"-ын тухай

7225 | 0 | 2015/02/21, 11:08

Найман аймаг

7200 | 1 | 2015/06/13, 22:26

Ориг iPhone-г хуурамчаас хэрхэн таних вэ?

7195 | 0 | 2016/07/18, 15:11

Цагдаа зодсон хятадын хэргийг хаалгахаар эрх мэдэлтнүүд…

7080 | 1811 | 2015/05/12, 13:03

Далай ламын сургаал

7019 | 0 | 2015/03/04, 14:37

Өсвөр насны охин онгон биеээ “IPhone” утсаар үнэлжээ

6266 | 303 | 2015/03/22, 17:40

Хятад хэл сурах уу? Маш хялбар арга

6149 | 0 | 2015/11/12, 14:32

АЗ ЖАРГАЛЫН ХУЛС

6124 | 0 | 2015/08/29, 15:32

Камертоны Ганаа 14 настай Мисс Э.Сэлэнгээг амралтанд дагуулж явсан

6019 | 1355 | 2015/05/08, 10:21

ЭМЭГТЭЙ БЭЛГЭВЧ ЭРЭГТЭЙ БЭЛГЭВЧНЭЭС ХАМААГҮЙ ИЛҮҮ

5943 | 0 | 2015/03/13, 10:46

Хүннү Молл хүмүүсийг хуйлруулж байна

5870 | 0 | 2015/03/24, 17:09

Д.Дагвадоржийн ирээдүйн эхнэрээр тодорсон Б.Лагшми гэж хэн бэ

5821 | 0 | 2015/03/23, 09:37

Н.Алтанхуяг Ч.Сайханбилэгийг унагана

5775 | 950 | 2015/02/10, 18:45

“Авто худалдааны цогцолбор”-ын 6,8 га газар дуудлага худалдаагаар 3,3 тэрбум төгрөгт хүрлээ

5697 | 820 | 2015/03/06, 10:30

УДГАН Х.УЯНГА: ДАЛНЫ ЯСНААС ТУХАЙН АЙЛЫН ХАМАГ МЭДЭЭЛЛИЙГ УНШИЖ БОЛДОГ УЧРААС МЭДЭЭЛЛЭЭ АЛДАХГҮЙ ГЭСЭНДЭЭ ЦУУЛЖ ХАЯДАГ ЁСТОЙ БАЙЖ

5686 | 3 | 2015/08/29, 14:33